Do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, năm 2021 Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) gặp không ít khó khăn trong việc triển khai các công tác nói chung, cũng như hoạt động khoa học và công nghệ (KH&CN) nói riêng. Tuy nhiên, vượt qua khó khăn hoạt động KH&CN của Nhà trường vẫn tiếp tục được đẩy mạnh, phát triển và đạt kết quả nhất định.

    Thúc đẩy khoa học và công nghệ bằng chính sách hỗ trợ

    Dưới sự quan tâm của ĐHQGHN và sự chỉ đạo sát sao của Ban Giám hiệu với những chính sách hỗ trợ, Nhà trường đã thu hút được nguồn lực KH&CN từ các quỹ, đề tài các cấp để nâng cao chất lượng nghiên cứu, phát triển công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Mặt khác, nhằm nâng cao vị thế và thương hiệu Nhà trường đã tích cực tham gia các hoạt động nghề nghiệp, đóng góp nhiều hoạt động cho cộng đồng khoa học, tăng cường hợp tác trong và ngoài nước, đặc biệt chú trọng kết nối doanh nghiệp – trường đại học.

    Đến nay, hệ thống tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học được kiện toàn với các nhóm nghiên cứu mạnh, tiềm năng cùng với hệ thống các phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm nghiên cứu và các sản phẩm nghiên cứu tập trung hai nhóm chính trong tương lai là sản phẩm học thuật và sản phẩm gắn với chuyển giao.

    Trong công tác quản lý, Nhà trường nói chung và phòng Khoa học công nghệ và Hợp tác phát triển nói riêng luôn sẵn sàng hỗ trợ tối đa tạo điều kiện cho các cán bộ, nhà khoa học có môi trường thuận lợi nhất để triển khai các hoạt động nghiên cứu khoa học. Năm 2021, Nhà trường đã ban hành Quy định về quản lý đề tài khoa học công nghệ cấp cơ sở. Từ đó, công tác quản lý các hoạt động nghiên cứu khoa học đã góp phần mang lại thành công nhất định trong các hoạt động KH&CN. Nhà trường luôn sẵn sàng hỗ trợ tạo điều kiện cho các cán bộ, nhà khoa học có môi trường thuận lợi nhất để triển khai các hoạt động nghiên cứu khoa học.

    Thu hút kinh phí, đề tài nghiên cứu khoa học các cấp

    Với những tiềm lực và tiềm năng trong KH&CN, các cán bộ Trường ĐHCN tiếp tục triển khai một số nhiệm vụ KH&CN hợp tác với các doanh nghiệp, tập đoàn như Tập đoàn Toshiba, Công ty GAIO, Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live & Learn) và dự án LASER PULSE do USAID tài trợ…

    Để khuyến khích và thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu khoa học của cán bộ, đặc biệt là các cán bộ trẻ, năm 2021, ngoài 10 đề tài nghiên cứu khoa học theo nguồn kinh phí thường xuyên khoa học công nghệ, Nhà trường đã thực hiện giao mới 20 đề tài nghiên cứu khoa học từ nguồn thu học phí.

Nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư được Bộ KH&CN phê duyệt đề tài “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong khôi phục mô hình 3D các di sản văn hoá của Việt Nam và Hàn Quốc” của PGS.TS. Lê Thanh Hà.

    Bên cạnh việc thực hiện các thủ tục ký mới các đề tài, Nhà trường đã sát sao, phối hợp với các chủ trì đề tài và cơ quan quản lý để theo dõi, giám sát việc thực hiện các đề tài đã ký. Đối với các đề tài KH&CN cấp quốc gia, Nhà trường đã tổ chức họp Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở và hỗ trợ chủ nhiệm đề tài tiến hành nghiệm thu cấp nhà nước 03 đề tài cấp nhà nước thuộc chương trình KC.01. Đối với các đề tài đang trong quá trình thực hiện, Nhà trường đã tổ chức Tổ kiểm tra tiến độ cấp cơ sở đối với 06 đề tài cấp nhà nước và thực hiện các thủ tục đấu thầu đối với 5 gói thầu cho các đề tài cấp nhà nước. Nhà trường đã hỗ trợ với các chủ trì đề tài hoàn thiện thuyết minh và hồ sơ để ký mới, 09 đề tài cấp ĐHQGHN, 02 đề tài nghị định thư.

    Năm 2021, Nhà trường thực hiện 8 đề tài/dự án với các doanh nghiệp, đặc biệt là các đề tài/dự án hợp tác với Tập đoàn VinGroup có giá trị lớn và chất lượng sản phẩm cao như bài báo đăng trên tạp chí Q1, A2 và các đăng ký sở hữu trí tuệ trong và ngoài nước. Ngoài ra các đề tài hợp tác khác cũng được đối tác đánh giá đạt kết quả cao như đề tài hợp tác với Công ty TNHH Phần mềm FPT.

    Việc thu hút được lượng kinh phí lớn từ các đề tài dự án tạo điều kiện thuận lợi cho các cán bộ, nhà khoa học phát triển nghiên cứu và cho ra những công bố, công trình khoa học có chất lượng cao. Năm 2021, tổng số bài báo khoa học được công bố của Nhà trường là 270 bài báo, trong đó có 157 bài báo được công bố trên các tạp chí thuộc danh mục ISI/Scopus. Trong đó, công trình khoa học  do GS.TS. Hoàng Nam Nhật – Trưởng nhóm nghiên cứu có công bố trên tạp chí Nature Communications thuộc hệ thống Nature Index; 3 tác giả có từ 3 công bố khoa học thuộc top 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng (PGS.TS. Nguyễn Linh Trung, TS. Dương Việt Dũng và ThS. Lê Trung Thành), 01 tác giả có 2 công bố khoa học thuộc top 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng là TS. Dương Tuấn Mạnh.

GS.TS. Hoàng Nam Nhật (bên phải)  – Trưởng nhóm nghiên cứu công trình “Unusual hydrogen implanted gold with lattice contraction at increased hydrogen content” được đăng trên Tạp chí Nature

     Trong năm 2021, Nhà trường có 02 nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư được Bộ KH&CN phê duyệt, gồm đề tài “Phát triển hệ thống phát hiện protein NSE để chẩn đoán ung thư phổi dựa trên kỹ thuật tập trung kênh nano lỏng kết hợp cảm biến trở kháng” của PGS.TS. Bùi Thanh Tùng; đề tài “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong khôi phục mô hình 3D các di sản văn hoá của Việt Nam và Hàn Quốc” của PGS.TS. Lê Thanh Hà.

     Gia tăng vượt bậc về sở hữu trí tuệ

    Những năm gần đây, các hoạt động liên quan đến công tác quản lý và bảo vệ các phát minh, sáng chế, bản quyền và kết quả nghiên cứu được Nhà trường chú trọng hơn. Ngoài việc ban hành Quy định về đầu tư phát triển tiềm lực và khuyến khích hoạt động khoa học công nghệ theo hướng động viên, khuyến khích cán bộ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ bằng các hình thức như nộp lệ phí đăng ký và chính sách thưởng tiền khi đăng ký bảo hộ thành công, Nhà trường còn hỗ trợ cán bộ trong việc liên hệ với các chuyên gia trong lĩnh vực viết mô tả đăng ký bảo hộ, hỗ trợ công tác chuẩn bị và nộp hồ sơ đăng ký. Việc đẩy mạnh công tác quản lý tài sản trí tuệ cũng như hỗ trợ cán bộ trong việc đăng ký xác lập tài sản trí tuệ đã đem lại kết quả tốt.

Biểu đồ số đăng ký sở hữu trí tuệ (SHTT) được chấp nhận qua các năm

     Năm 2021, Nhà trường đã có 17 đơn đăng ký SHTT được chấp nhận và hỗ trợ các tác giả viết bản mô tả và nộp lệ phí đăng ký. Ngoài ra, Nhà trường còn nộp lệ phí duy trì hiệu lực văn bằng cho 02 bằng sáng chế được cấp năm 2020.

   Một số nhiệm vụ đề xuất dự án và tiếp nhận và mua sắm thiết bị

  Trong năm 2021, Trường đã tiếp nhận bàn giao thiết bị dự án: Dự án “Tăng cường năng lực nghiên cứu, đào tạo ngành Công nghệ Hàng không Vũ trụ của Trường ĐHCN” – modul Công nghệ Nông nghiệp và Dự án “PTN Vật liệu Tiên tiến chống chịu điều kiện khắc nghiệt”. Sau khi tiếp nhận, các thiết bị được triển khai lắp đặt tại Hòa Lạc phục vụ cho ngành Công nghệ Nông nghiệp và Xây dựng Giao thông. Trường cũng phối hợp với Ban Quản lý Các Dự án hoàn thành hạng mục trại thực nghiệm để đưa thiết bị vào hoạt động hiệu quả. Để đầu tư thiết bị cho các ngành mới mở, nhà Trường hoàn thành đề xuất dự án “Đầu tư tăng cường năng lực đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực an toàn an ninh thông tin tại Trường Đại học Công nghệ” cấp cơ sở và gửi Ban Quản lý Các Dự án; triển khai xây dựng thuyết minh dự án “Đầu tư xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm, thực hành liên ngành về công nghệ kỹ thuật và Robot thông minh”. Bên cạnh đó, Trường phối hợp với Ban Quản lý các Dự án hoành thành điều chỉnh dự án “Nâng cao năng lực PTN Trọng điểm công nghệ micro-nano”. Đối với Dự án này, Ban QL Các Dự án đã tổ chức đấu thầu trong 12 năm 2021 và dự kiến bàn giao thiết bị cho Trường tróng Quý II năm 2022. Cũng trong năm 2021, Nhà Trường đã thực hiện báo cáo hiệu quả đầu tư 10 dự án được thụ hưởng trong giai đoạn 10 năm (2011-2021) theo chỉ đạo của Đại học Quốc gia Hà Nội.

   Mặt khác, các hoạt động đấu thầu mua sắm theo đề tài cũng được triển khai kịp thời để phục vụ các hoạt động nghiên cứu chuyên môn, bao gồm: tổ chức lựa chọn nhà thầu 04 gói thầu mua sắm thuộc các đề tài: Đề tài cấp ĐHQGHN, mã số QG.20.80; nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư, mã số NĐT/KR/21/17; mã số NĐT.101.TW/21; đề tài cấp nhà nước, mã số KC.01.21/16-2020.

   Một trong các hoạt động thúc đẩy tiềm lực khoa học công nghệ được Trường quan tâm trong những năm gần đây là hỗ trợ các đơn vị, các nhóm nghiên cứu theo Nghị định 99 của Chính phủ. Năm 2021, kinh phí dành cho các hoạt động này lên tới 1,52 tỷ đồng. Nhờ có hoạt động này, nhiều cán bộ trẻ có cơ hội được triển khai các  đề tài nghiên cứu cấp cơ sở, các công bố khoa học uy tín của cán bộ trong được hỗ trợ.

   Với những đầu tư quan tâm trên, một số cán bộ/nhóm nghiên cứu của Trường đạt được những kết quả nổi bật, được Đại học Quốc gia Hà Nội ghi nhận, khen thưởng như: GS.TSKH. Nguyễn Đình Đức, Chủ nhiệm Bộ môn Công nghệ Xây Dựng Giao thông lọt top 10.000  nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới trong năm 2021 (theo công bố của Tạp chí PLoS Biology của Hoa Kỳ) với 25 bài báo khoa học công bố trên tạp chí thuộc hệ thống Web of Science/Scopus; Nhóm PGS.TS. Lê Sỹ Vinh, TS. Hoàng Thị Điệp, Khoa Công nghệ Thông tin có 01 công trình đoạt giải thưởng khoa học công nghệ cấp ĐHQGHN; TS. Dương Tuấn Mạnh, Bộ Môn Công nghệ Xây dựng- Giao thông tác giả của 02 bài báo khoa học công bố trên tạp chí thuộc nhóm 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng; ThS. Lê Trung Thành tác giả chính của 04 bài báo khoa học công bố trên tạp chí thuộc hệ thống Web of Science/Scopus, trong đó có 02 bài báo công bố trên tạp chí thuộc nhóm 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng; TS. Dương Việt Dũng, Viện Công nghệ Hàng không Vũ trụ, tác giả của 03 bài báo khoa học công bố trên tạp chí thuộc nhóm 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng, PGS.TS. Nguyễn Linh Trung, tác giả của 03 bài báo khoa học công bố trên tạp chí thuộc nhóm 5% tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực tương ứng.

   Trong năm, Trường cũng rà soát 38 sản phẩm khoa học có khả năng chuyển giao được đưa vào số hóa theo danh mục của ĐHQGHN; Tổ chức thành công 2 hội nghị/hội thảo khoa học quốc tế, 1 hội nghị khoa học quốc gia (ICEMA6, IEER, REV-ECIT), tham gia triển lãm VietNam Expo do ĐHQGHN tổ chức tại Hòa Lạc.

(UET-News)